วันนี้ (25พ.ค.61) ได้มีโอกาสไปร่วมงาน “กรมวิชาการเกษตร เปิดบ้านงานวิจัย” (https://goo.gl/cuKkuZ) ได้พบเห็นว่างานวิจัยทางด้านวิชาการก้าวไกลไปมาก ใครมาเที่ยวชมงานนี้ น่าจะได้รับความรู้ไปแบบเต็มๆ นำไปปรับใช้เป็นอาชีพได้
ระหว่างเดินชมงานก็พบกับ คุณตู่-อังคณา ว่องประสพสุข นักประชาสัมพันธ์ ของกรมวิชาการเกษตร ได้แนะนำว่าอย่าลืมไปชมพิพิธภัณฑ์แมลงนะ…เมื่อประชาสัมพันธ์ขวัญใจคนเดิม(เป็นประชาสัมพันธ์ที่อยู่กรมนี้มานาน) แนะนำอย่างนี้ จะไม่แวะไปดูก็ใช่ที
ผมเดินเข้าไปที่พิพิธภัณฑ์แมลง ตื่นตาตื่นใจพอสมควร เพราะไม่เคยมาเยี่ยมชมมาก่อน ทั้งๆที่ผ่านไปมาอยู่บ่อยๆ ไปถึงก็พบกว่างตัวโตกลางห้อง หยุดพินิจพิจารณาอยู่สักครู่ ก็กวาดสายตาไปรอบๆ ในห้องนี้เขาได้จำลองชีววิทยาของแมลงประเภทต่างๆให้พอรู้และเข้าใจ ถัดจากนั้นก็เดินชมแมลงหายากตัวจริง เช่น กว่างดาวเกสทรอยด์ ด้วงคีมกระทิงดำ ตั๊กแตนใบไม้ ตั๊กแตนกิ่งไม้ยักษ์ออสเตรเลีย และบึ้งน้ำเงิน
มีอยู่ตัวหนึ่งที่เป็นภาพวาดสีน้ำตาลแกมแดง และดำปน ผมมองแว๊บแรกมันเหมือนปีศาจอะไรสักอย่าง แต่พอมองอีกครั้งมันก็เหมือนคน (สรุปว่าปีศาจก็คือคน) สุดท้ายมองว่ามันเป็นแมลงที่สวยงามเป็นศิลปะมากๆ
ผมเดินไปชมแมลงอีกหลายชนิด มาทึ่งอีกก็ตรงป้ายโปสเตอร์แมลง เขียนว่า “พิพิธภัณฑ์แมลงอัจฉริยะ” ก็คิดได้ว่าแมลงนั้นมีหลายร้อยพันชนิด ทั้งแมลงร้ายแมลงดี เดินไปอีกนิดได้เห็นว่ามีภาพนิทรรศการมากมาย โดยเฉพาะโรคแมลงของพืชมีความหลากหลายมาก เหลือบไปเห็นมะพร้าวที่วางกองอยู่เห็นมีรอยด่างดำ เงยหน้าขึ้นมาได้พบกับ ดร.พลอยชมพู กรวิภาสเรือง ถามไถ่ได้ความว่าเป็นนักกีฏวิทยาการ ชำนาญการพิเศษ กับมะพร้าวที่เห็นกระด่างกระดำนั้น ได้รับคำอธิบายว่า ถูกไรสี่ขามะพร้าวทำลาย…ไรสี่ขาเป็นไรที่มีขนาดเล็กไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ลักษณะการเข้าทำลายของไรสี่ขาหลายชนิดคล้ายกับอาการของโรคพืช จึงทำให้เกิดการใช้สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่ผิดประเภท นอกจากนี้ไรสี่ขาหลายชนิดเป็นพาหะนำโรคมาสู่พืช และมีหลายชนิดเป็นศัตรูพืชกักกันของประเทศไทย…ผมฟังจบก็ถึงบางอ้อทันทีว่า วัตถุประสงค์ของการจัดนิทรรศการในเรื่องโรคแมลงของพืชมีความสำคัญมากๆ ถ้าไม่รู้ไม่เข้าใจมีหวังป้องกันและแก้ไขผิดๆ อันนี้จะนำมาซึ่งความเสียหายต่อผลผลิตและเสียเงินทองซื้อยาแพงๆมากำจัด…
ย้อนไปก่อนที่ผมจะมาพบกับ ดร.พลอยชมพู ทำให้เข้าใจขึ้นมาทันทีว่า แมลงมีทั้งดี ทั้งร้าย อย่างเช่น ตรงบันได ก่อนที่จะเดินขึ้นมาที่พิพิธภัณฑ์แมลง เห็นมีเจ้าหน้าที่สองคนกำลังเชิญชวนให้ซื้อแมลงทอด และตรงป้ายโปสเตอร์ บอกว่าเป็นแมลงอัจฉริยะ
สรุปได้ว่า แมลงคือปีศาจร้ายก็ใช่ แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมด…หน้าที่ของคนคือต้องจำแนกให้ได้ว่าแมลงชนิดไหนดีไม่ดี แมลงชนิดไหนให้โทษ แมลงชนิดไหนให้คุณ แมลงชนิดไหนช่วยเราปราบศัตรูพืช อย่าเหมารวมว่าแมลงทั้งหมดเป็นผู้ร้าย ด้วยการซื้อยาแรงๆมากำจัด จนทำให้แมลงดีๆพลอยล้มหายตายจากไปด้วย…
ความสมดุลทางธรรมชาติที่เรียกว่าความหลากหลายทางชีวภาพสำคัญที่สุด หากรู้หากเข้าใจจะทำให้ธรรมชาติคงอยู่…ต้นทุนทางการเกษตรก็ไม่สูง ทั้งคนทั้งแมลงต้องอยู่ร่วมกัน อย่าทำร้ายโดยความไม่รู้เท่า…ก่อนกลับผมเหลือบไปเห็นเจ้าหน้าที่ 4 ท่าน ตั้งโต๊ะอยู่ที่ด้านหน้าอาคารกลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร พร้อมป้ายเขียนบอกว่า คลินิกพืช…ทั้ง 4 ท่านบอกว่า หากใครมีปัญหาเรื่องโรคแมลงให้มาปรึกษาได้
