กรมส่งเสริมการเกษตร ร่วมแสดงความยินดีในโอกาสกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ครบรอบ 129 ปี พร้อมมุ่งมั่นดำเนินงานสนองนโยบายสำคัญเพื่อพัฒนาภาคการเกษตรอย่างยั่งยืน ยึดผลประโยชน์ของเกษตรกรเป็นที่ตั้ง ชูนิทรรศการผลงานแปลงใหญ่เกษตรสมัยใหม่เชื่อมโยงตลาด และถอดบทเรียนแปลงใหญ่มะม่วงของ อ.สามร้อยยอด จ.ประจวบคีรีขันธ์ กับการวางแผนจัดการด้านผลิตและตลาด
นายเข้มแข็ง ยุติธรรมดำรง อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันสถาปนากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ครบรอบ 129 ปี วันที่ 1 เมษายน 2564 คณะผู้บริหารกรมส่งเสริมการเกษตรได้ร่วมแสดงความยินดีและร่วมพิธีในกิจกรรมดังกล่าวทั้งพิธีพราหมณ์ พิธีสงฆ์เพื่อสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นอกจากนี้ ยังร่วมกับหน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรฯ จัดนิทรรศการแสดงผลงานภายใต้แนวคิด “ยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด สร้างชาติสร้างเกษตรไทยให้รุ่งเรือง” โดยดำเนินงานในลักษณะบูรณาการระหว่างหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องเพื่อรวมคน รวมพื้นที่ ยกระดับคุณภาพ ร่วมบริหารจัดการ พัฒนาไปสู่การยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด มีเป้าหมายการพัฒนา 5 ด้าน คือ 1. ลดต้นทุนการผลิต 2. เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต 3. พัฒนาคุณภาพ 4. การตลาด และ 5. การบริหารจัดการ ซึ่งกรมส่งเสริมการเกษตรได้รับมอบหมายจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ให้เป็นหน่วยงานหลักจัดแสดงนิทรรศการร่วมกับอีก 12 หน่วยงาน ภายใต้โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ที่แต่ละหน่วยงานมีบทบาทการพัฒนาในด้านต่าง ๆ อาทิ การพัฒนาโครงสร้างและปัจจัยการผลิต การถ่ายทอดความรู้และพัฒนาศักยภาพของเกษตรกร รวมถึงการเชื่อมโยงตลาด ซึ่งนิทรรศการที่จัดแสดง ได้แก่ นิทรรศการความสำเร็จด้านบริหารจัดการของแปลงใหญ่มะม่วง อ.สามร้อยยอด จ.ประจวบคีรีขันธ์, การพัฒนาการผลิตข้าวอินทรีย์และการสร้างมูลค่าเพิ่มผลผลิตของกลุ่มนาแปลงใหญ่ จ.ตาก และ จ.ร้อยเอ็ด, แมลง…ทางเลือกใหม่ของอาหารโลก, ศักยภาพของที่ดินและการจัดการดินมุ่งสู่ความสำเร็จของแปลงใหญ่, ส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ในสหกรณ์ และชลประทานสนับสนุนแหล่งน้ำเกษตรแบบแปลงใหญ่ เป็นต้น รวมทั้งยังได้รับความร่วมมือจากภาคเอกชนจัดบูธนิทรรศการครั้งนี้ด้วย ได้แก่ Tesco Lotus, Makro, Tops และไปรษณีย์ไทย
สำหรับการดำเนินงานโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เริ่มมาตั้งแต่ปี 2557 ผลการดำเนินงานขณะนี้มีแปลงใหญ่ จำนวน 8,126 แปลง เกษตรกร 451,529 ราย พื้นที่ 7,383,153 ไร่ ก่อให้เกิดความสำเร็จในเชิงเศรษฐกิจ คือ ผลผลิตมีตลาดรองรับแน่นอน เกษตรกรสามารถลดต้นทุน เพิ่มผลผลิต คุณภาพได้มาตรฐาน เชิงสังคม เกษตรกรมีการรวมกลุ่มเข้มแข็ง มีการบริหารจัดการร่วมกันทั้งการผลิตการตลาด และเชิงสิ่งแวดล้อม เกษตรกรใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าใช้เทคโนโลยีเหมาะสมกับพื้นที่ สร้างมูลค่าเพิ่มสะสมตลอด 5 ปี โดยลดต้นทุนการผลิตได้ประมาณ 24,854 ล้านบาท เพิ่มผลผลิต 22,422 ล้านบาท รวมมูลค่าเพิ่ม 47,276 ล้านบาท
ในส่วนของนิทรรศการที่กรมส่งเสริมการเกษตรคัดเลือกและนำมาแสดงครั้งนี้เป็นผลสำเร็จของการส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่มะม่วงที่ อ.สามร้อยยอด จ.ประจวบคีรีขันธ์ ชนิดสินค้ามะม่วงพันธุ์น้ำดอกไม้สีทองได้รับการรับรองคุณภาพมาตรฐาน GAP พื้นที่ 885 ไร่ สมาชิกแปลงใหญ่ จำนวน 55 ราย มีการบริหารจัดการโดยตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการสมาชิกแปลงใหญ่ ได้แก่ การซื้อปัจจัยการผลิต การบริหารจัดการผลผลิต การตลาด และการจำหน่ายผลผลิต ลักษณะตลาดเป็นแบบตลาดข้อตกลง จำหน่ายบริษัทส่งออกโดยตรงมีตลาดส่งออก เช่น จีน เกาหลี ฮ่องกง รัสเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์ เป็นต้น ซึ่งหน่วยงานต่าง ๆ ได้บูรณาการการทำงานร่วมกัน คือ กรมส่งเสริมการเกษตร สนับสนุนการถ่ายทอดความรู้ด้านการผลิต วัสดุอุปกรณ์การผลิตสารชีวภัณฑ์ และเป็นหน่วยประสานการบูรณาการ กรมวิชาการเกษตร สนับสนุนปัจจัยการผลิตและการจัดการมาตรฐานสินค้า GAP กรมพัฒนาที่ดิน สนับสนุนการทำธนาคารปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ วัสดุการทำปุ๋ยอินทรีย์ การตรวจวิเคราะห์ดิน และสารปรับปรุงดิน กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ ถ่ายทอดความรู้การจัดทำบัญชีฟาร์มและบัญชีครัวเรือน กรมส่งเสริมสหกรณ์ ถ่ายทอดความรู้ด้านการรวมกลุ่มและการตลาด และภาคเอกชนถ่ายทอดความรู้ด้านตลาดส่งออก และรับซื้อผลผลิตจากสมาชิก ผลลัพธ์ที่ได้ในส่วนของต้นทุนการผลิต ก่อนเข้าร่วมโครงการ 20-25 บาท/กิโลกรัม หลังเข้าร่วมโครงการเหลือ 15-20 บาท/กิโลกรัม ลดลงร้อยละ 25 ปริมาณผลผลิต ก่อนเข้าร่วมโครงการ 1,000 กิโลกรัม/ไร่ หลังเข้าร่วมโครงการ 1,500 กิโลกรัม/ไร่ เพิ่มขึ้นร้อยละ 50 ส่วนแผนการพัฒนาของกลุ่มในอนาคตมุ่งเน้นการทำการตลาดออนไลน์ เพื่อให้สามารถสั่งซื้อมะม่วงเกรดพรีเมียมส่งออกเป็นของขวัญของฝาก การลดต้นทุนการผลิตด้วยเทคโนโลยี พัฒนาคุณภาพผลผลิตให้ได้มาตรฐาน รวมทั้งเชื่อมโยงเครือข่ายผู้ปลูกมะม่วงจากกลุ่มผู้ค้ามะม่วงในภาคการเกษตร นอกจากนี้ ทางกลุ่มยังประสบความสำเร็จในการแก้ไขสถานการณ์ผลผลิตมะม่วงที่ออกมามากเมื่อช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา และคาดการณ์ว่าจะได้รับผลกระทบต่อยอดสั่งซื้อทั้งตลาดภายในและต่างประเทศช่วงสถานการณ์โรคโควิด-19 ระบาด โดยประชุมหารือกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องเพื่อจัดหาจุดจำหน่ายผลผลิตมะม่วงช่วยระบายสินค้าในระยะที่มีผลผลิตออกจำนวนมาก รวมทั้งใช้สื่อออนไลน์เป็นช่องทางเปิดรับ Pre-order จากลูกค้าทั่วประเทศไทยด้วย
ทั้งนี้ กรมส่งเสริมการเกษตรได้สนองนโยบายกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในการมุ่งปฏิรูปภาคการเกษตรตามแผนยุทธศาสตร์เกษตรและสหกรณ์ระยะ 20 ปี ซึ่งต้องเร่งขับเคลื่อนประสิทธิภาพการทำงานภายใต้ 5 ยุทธศาสตร์หลักสำคัญของ ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์ตลาดนำการผลิตโดยเปิดตลาดสินค้าเกษตรออนไลน์รองรับยุค New Normal และร่วมมือกับกระทรวงพาณิชย์สร้างเครือข่าย “เกษตร-พาณิชย์ทันสมัย” ยุทธศาสตร์เทคโนโลยีเกษตร 4.0 พัฒนาศูนย์เทคโนโลยีเกษตรและนวัตกรรมเป็นแหล่งรวมองค์ความรู้สู่การทำเกษตรสมัยใหม่และเกษตรแบบแม่นยําพร้อมพัฒนาระบบโลจิสติกส์ด้านการเกษตร ยุทธศาสตร์ “3’s” (Safety-Security-Sustainability-เกษตรปลอดภัย เกษตรมั่นคง และเกษตรยั่งยืน) การบริหารจัดการพื้นที่เกษตรกรรมผ่านข้อมูล Agri-Map ยุทธศาสตร์การบริหารเชิงรุกแบบบูรณาการกับทุกภาคส่วนมีการพัฒนาฐานข้อมูล Big Data ช่วยให้เกษตรกรมีข้อมูลที่ดี และยุทธศาสตร์เกษตรกรรมยั่งยืนในการสร้างความมั่นคงแก่เกษตรกร เพื่อยกระดับให้ภาคการเกษตรของไทยก้าวไปสู่มาตรฐานสากลและนำพาให้เกษตรกรประกอบอาชีพเกษตรกรรมได้อย่างยั่งยืน
