“ชุมชนเกษตรกรบ้านเขาสมอคอนหมู่ที่ 1, 2 และ 3” อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี เคยได้รับความเสียหายอย่างหนักจากปัญหาน้ำท่วมใหญ่เมื่อปี 2554 ท่ามกลางความโชคร้าย ยังมีความโชคดีแทรกตัวเข้าเสมอ เพราะทำให้ชาวบ้านในชุมชนแห่งนี้ได้เจอพันธมิตรที่ดีอย่าง “บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน)” ผู้นำธุรกิจพลังงานแห่งเอเชีย ที่ยื่นมือเข้ามาช่วยซ่อมแซมฟื้นฟูชุมชนบ้านเขาสมอคอนหลังน้ำลดแล้ว พร้อมเดินหน้าสานต่อ “โครงการส่งเสริมการพัฒนาอย่างยั่งยืน ชุมชนบ้านเขาสมอคอน” ตลอดช่วงระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา
ทั้งนี้ บริษัทบ้านปูฯ ได้จัดสรรพกำลังทั้งด้านเงินทุน และองค์ความรู้เข้ามาพัฒนาชุมชนทั้งทางด้านเศรษฐกิจ และสังคมอย่างต่อเนื่อง ในรูปแบบต่างๆ เช่น …
“โครงการส่งเสริมการปลูกข้าวอินทรีย์สินเหล็ก” เพื่อช่วยยกระดับความสามารถในการผลิตสินค้าทางการเกษตรให้มีผลผลิตที่ดีขึ้น และลดการใช้สารเคมีในการปลูกข้าว
“กองทุนปุ๋ยกลุ่มสัจจะชาวนา บ้านเขาสมอคอน” ช่วยลดภาระหนี้สินทั้งในและนอกระบบของเกษตรกรในระยะยาวแล้ว ยังส่งเสริมพฤติกรรมการออมของสมาชิกกองทุนปุ๋ยอีกด้วย ปัจจุบันกองทุนฯ ดังกล่าวกลายเป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนเพื่อประกอบอาชีพเกษตรกรรมและอาชีพอื่นๆ ช่วงปลายปี 2558 คณะกรรมการกองทุนฯ ได้อนุมัติให้กู้ยืมเงินจากกองทุนฯ เพื่อดำเนิน “โครงการแปลงสาธิตที่ทำกินอย่างยั่งยืน” เพื่อเป็นแปลงสาธิตการปลูกพืชทางเลือกและการทำเกษตรแบบผสมผสานให้กับเกษตรกรบ้านเขาสมอคอน
“โครงการปลูกมะนาวนอกฤดูกาล” ช่วยสร้างอาชีพและรายได้เสริมนอกฤดูทำนาให้แก่สมาชิกโครงการฯ โดยบริษัทบ้านปูฯ สนับสนุนต้นมะนาว 114 ต้น และปัจจัยอื่น ๆ แก่เกษตรกรที่เป็นสมาชิก ได้มีโอกาสรวมกลุ่มแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ และเทคนิคการปลูกมะนาวอย่างต่อเนื่อง ทำให้พวกเขามีผลมะนาวสดออกจำหน่ายแล้ว ยังมีรายได้เสริมจากการจำหน่ายนกิ่งตอนอีกทางหนึ่ง
“โครงการส่งเสริมอาชีพการปลูกชะอม” บริษัทบ้านปูฯ ได้ส่งเสริมกิ่งพันธุ์ต้นชะอม 1,430 ต้น แก่เกษตรกรที่สนใจร่วมโครงการปลูกชะอมเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2557 โครงการนี้ช่วยสร้างแหล่งอาหารในชุมชน แล้ว ยังทำให้สมาชิกมีอาชีพและรายได้จากการจำหน่ายผลผลิตไปพร้อมๆ กัน นอกจากนี้บ้านปูยังส่งเสริมกิจกรรมอื่นๆ เช่น โครงการทำน้ำหมัก ปุ๋ย และฮอร์โมนชีวภาพ การบริหารจัดการขยะ ที่เกษตรกรตอบรับและนำไปประยุกต์ใช้อย่างเห็นผล
ผลการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่องในช่วงที่ผ่านมา ช่วยให้ชาวบ้านมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น พวกเขาเกิดความรักความสามัคคี พัฒนาชุมชนที่เข้มแข็ง กลายเป็นต้นแบบชุมชนแห่งความยั่งยืน ดึงดูดให้คนต่างถิ่นเข้ามาเยี่ยมชมกิจการอย่างสม่ำเสมอ ส่งผลให้ชุมชนบ้านเขาสมอคอน หมู่ 1 ได้รับเลือกให้เป็น “หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ” ระดับพออยู่พอกิน โดยเป็น 1 ใน 9 ชุมชน จากจำนวนทั้งหมด 128 ชุมชน ของอำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี จากการยึดถือปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเป็นรากฐานของชีวิต 6 ด้าน ได้แก่ ด้านการลดรายจ่าย ด้านการเพิ่มรายได้ ด้านการประหยัด ด้านการเรียนรู้ ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน และด้านการเอื้ออารีต่อกัน เพื่อเป็นตัวอย่างให้แก่ชุมชนอื่นต่อไป
คุณอุดมลักษณ์ โอฬาร ผู้อำนวยการสายอาวุโส-องค์กรสัมพันธ์ บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า ชุมชนบ้านเขาสมอคอน กลายเป็นหนึ่งในชุมชนต้นแบบที่เข้มแข็งและพึ่งพาตนเองได้ในระยะยาว เพราะยึดถือแนวทางการพัฒนาของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช คือ “เข้าใจ-เข้าถึง-พัฒนา” โดยบริษัทบ้านปูทำหน้าที่ส่งเสริมการสร้างทักษะและองค์ความรู้ให้ เกษตรกรเป็นผู้ลงมือทำ เริ่มตั้งแต่ปรับความคิดและมองสิ่งต่างๆ ให้รอบด้าน ถ้าเจอปัญหา ก็ลองหาแนวทางอื่นที่สามารถทำได้ สิ่งนี้สอดคล้องกับแนวคิดของบ้านปูฯ ที่ว่า “พลังความรู้ คือพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา” ซึ่งจะมีความยั่งยืน และเมื่อวันหนึ่งที่บ้านปูฯ จำเป็นต้องเดินออกไป ชุมชนบ้านเขาสมอคอนก็จะสามารถยืนได้ด้วยตนเองอย่างมั่นคง
(เรื่องโดย : ปรัชญา รัศมีธรรมวงศ์ – ผู้สื่อข่าวพิเศษ เกษตรก้าวไกล)
