ร้อยเอก ธรรมนัส พรหมเผ่า รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เร่งให้กรมการข้าว เดินหน้าแก้ไขปัญหาราคาข้าวเปลือกตกต่ำอย่างเร่งด่วน โดยจัดประชุมเชิงกลยุทธ์วันที่ 22 ตุลาคม 2568 เพื่อ ‘เร่งรัดขับเคลื่อนมาตรการรักษาเสถียรภาพราคาข้าวเปลือก ปีการผลิต 2568/69’
การประชุมครั้งนี้เป็นการผนึกกำลังครั้งใหญ่ระหว่างภาครัฐและภาคเอกชน โดยมีตัวแทนจาก สหกรณ์จังหวัด สมาคมโรงสีข้าวไทย สมาคมโรงสีข้าวตะวันออกเฉียงเหนือ และโรงสีข้าวขนาดใหญ่จากทั่วประเทศ เข้าร่วม เพื่อกำหนดทิศทางการทำงานร่วมกันในการ สร้างเกราะคุ้มกันราคารับซื้อข้าวเปลือก ในช่วงที่ผลผลิตข้าวนาปีจำนวนมากออกสู่ตลาดพร้อมกัน (เดือนตุลาคม-พฤศจิกายน)
กลไกการแก้ปัญหาที่กรมการข้าวขับเคลื่อน
เป้าหมายหลักของมาตรการ : คือการ ‘ชะลอการขายและดูดซับข้าวออกจากตลาด’ เพื่อลดปริมาณผลผลิตส่วนเกินในช่วงเวลาสั้นๆ ที่ส่งผลให้ราคาถูกกดดัน โดย กรมการข้าวจะทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานหลักในการประสานงานองค์กรที่เกี่ยวข้อง
ขยายจุดรวบรวมและสร้างการแข่งขัน: ประสาน โรงสีนอกพื้นที่ ให้เข้ามาร่วมเป็นจุดรวบรวมข้าวเพิ่มขึ้น นอกเหนือจากเครือข่ายสหกรณ์และโรงสีท้องถิ่น ซึ่งกลไกนี้จะช่วย เพิ่มการแข่งขันในการรับซื้อและยกระดับราคาข้าว ที่ชาวนาจะได้รับโดยตรง
หนุนโครงการสินเชื่อชะลอการขาย (จำนำยุ้งฉาง): เร่งรัดการดำเนินงานของ โครงการสินเชื่อชะลอการขายข้าวเปลือกนาปี ร่วมกับกรมส่งเสริมสหกรณ์ (กสส.) และ ธ.ก.ส. โครงการนี้เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เกษตรกรสามารถ “ฝากเก็บข้าว” ไว้ก่อน และจะนำข้าวออกมาขายเมื่อราคาตลาดสูงกว่าราคาฝากเก็บ ทำให้ชาวนาได้รับส่วนต่างราคาที่เพิ่มขึ้น
แก้ปัญหาอุปสรรคเชิงปฏิบัติการ: ในการประชุมวันที่ 22 ตุลาคม กรมการข้าวได้มุ่งเน้นการหารือกับ ธ.ก.ส. และสหกรณ์ เพื่อ ผ่อนปรนหลักเกณฑ์และเกณฑ์การพิจารณา ต่างๆ เช่น การขยายวงเงินสินเชื่อชะลอการขายที่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของสมาชิก รวมถึงการหาแนวทางสนับสนุน เครื่องอบลดความชื้น เพื่อแก้ปัญหาพื้นที่จัดเก็บและการแปรรูปเบื้องต้นของสหกรณ์
แผนการทำงานที่ชัดเจน
ปี 2568/69 ท้าทายด้วยเป้าหมาย 4 ล้านตัน: สหกรณ์ทั่วประเทศวางแผนรวบรวมข้าวเปลือกเพิ่มขึ้นเป็น 4 ล้านตัน จากสหกรณ์ 428 แห่ง ผ่านโครงการสินเชื่อเพื่อรวบรวมและสร้างมูลค่าเพิ่ม (ปี 67/68 รวบรวมได้ 3.29 ล้านตัน)
เตรียมรับมือภัยพิบัติ (หลังน้ำลด): กรมการข้าวเตรียมพร้อมสำหรับสถานการณ์ภัยพิบัติ โดยมีแผนงานสำคัญในการ ถ่ายทอดเทคโนโลยีฟื้นฟูดินและน้ำ รวมถึงการเตรียม สนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี และชีวภัณฑ์ย่อยสลายตอซัง แก่พื้นที่ที่ได้รับความเสียหายสิ้นเชิง เพื่อให้ชาวนาสามารถเริ่มเพาะปลูกใหม่ได้อย่างทันท่วงที
เตรียมพร้อมล่วงหน้า ปี 2569/70 เพื่อความยั่งยืน: เพื่อแก้ไขปัญหาแบบยั่งยืน กรมการข้าวได้รับมอบหมายจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้ เร่งจัดทำข้อเสนอโครงการมาตรการรักษาเสถียรภาพราคา ปีการผลิต 2569/70 ร่วมกับ ธ.ก.ส. และนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณา ตั้งแต่ช่วงต้นปี เพื่อให้มาตรการพร้อมก่อนฤดูกาลผลิตจริง และครอบคลุมทั้งนาปีและนาปรัง เพื่อสร้างความมั่นใจและให้ชาวนารับทราบข้อมูลล่วงหน้าอย่างทั่วถึง
มาตรการเชิงรุกที่กรมการข้าวเป็นแกนกลางในการประสานงานและขับเคลื่อนนี้ แสดงถึงความมุ่งมั่นของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรมการข้าว ในการสร้างกลไกตลาดที่เป็นธรรมและยั่งยืน เพื่อให้พี่น้องชาวนาไทยมีรายได้ที่มั่นคงจากผลผลิตข้าวที่มีคุณภาพ
