ข้าวคืออาหารหลักและพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของไทย แต่การปลูกข้าวแบบเดิมส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การปล่อยก๊าซมีเทนจากการแช่น้ำ และการเผาตอซังซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อน ดังนั้น เกษตรกรจึงต้องปรับตัวมาปลูกข้าวอย่างยั่งยืนเพื่อเพิ่มผลผลิตและรายได้ ขณะเดียวกันก็ช่วยลดต้นทุนและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
เกษตรก้าวไกลLIVE-สดจากกลุ่มข้าวยั่งยืนบ้านดอนหมู ในวันที่กรมการข้าวมาเยือนเพื่อร่วมกัยสร้างข้าวยั่งยืนสู่ตลาดโลก https://www.facebook.com/kasetkaoklai/videos/3483086711834321
กรมการข้าวเล็งเห็นความสำคัญนี้ จึงจัดทริปสื่อมวลชนลงพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี ระหว่างวันที่ 25-26 สิงหาคม 2568 เพื่อประชาสัมพันธ์และเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยวกับการผลิตข้าวที่ได้มาตรฐาน “ข้าวยั่งยืน (มกษ. 4408 – 2565)” โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรหันมาพัฒนาตนเองเข้าสู่ระบบการผลิตที่มีคุณภาพและปลอดภัยต่อผู้บริโภคมากขึ้น
นายขจร โนวัฒน์ ผู้อำนวยการกองตรวจสอบรับรองมาตรฐานข้าวและผลิตภัณฑ์ กล่าวว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมการข้าว มีนโยบายการเกษตรยั่งยืน เพื่อยกระดับมาตรฐานการผลิตข้าว โดยได้กำหนดมาตรฐาน สินค้าเกษตร เรื่อง ข้าวยั่งยืน (มกษ. 4408-2565) ขึ้น เพื่อเป็นแนวทางการพัฒนาผลิตข้าวอย่างยั่งยืน แก่เกษตรกรตลอดห่วงโช่การผลิตและห่วงโซ่การคุ้มครอง ทั้งนี้ ประโยชน์ที่เกษตรกรจะได้รับจากการผลิตข้าวตามมาตรฐาน สินค้าเกษตร เรื่องข้าวยั่งยืนนั้น ได้แก่ ผลผลิตสินค้าข้าวมีคุณภาพและความปลอดภัยด้านอาหาร, ปกป้องสุขภาพและคุ้มครองความปลอดภัยเกษตรกร ผู้ปฏิบัติงานรวมถึงชุมชน, เพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน เพิ่มรายได้ จากการใช้เทคโนโลยีและการจัดการที่มีประสิทธิภาพ, เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศ ส่งเสริมการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก, แรงงานได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายแรงงานและสอดคล้องกับบริบทท้องถิ่น, สามารถตามสอบ ข้อมูลได้ตลอดห่วงโซ่การผลิต ป้องกันการปนเปื้อน และการปะปนของข้าวอื่นๆ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับ ผู้บริโภค, เพิ่มโอกาสทางการตลาดไปสู่ผู้บริโภคที่ห่วงใยสุขภาพและให้ความสำคัญต่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
“สำหรับมาตรฐานสินค้าเกษตร เรื่อง ข้าวยั่งยืน (มกษ. 4408-2565) นับเป็นมาตรฐานที่กรมการข้าว โดยกองตรวจสอบรับรองมาตรฐานข้าวและผลิตภัณฑ์ ได้พยายามส่งเสริมให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าว มีการผลิตข้าวที่มีคุณภาพและมีความยั่งยืน สร้างโอกาสทางการตลาดและเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันข้าวของไทย โดยครอบคลุม ตั้งแต่การจัดการฟาร์ม การเตรียมก่อนการปลูก การใช้น้ำ การจัดการธาตุอาหาร การจัดการศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสาน การเก็บเกี่ยวและการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว สุขภาพและความปลอดภัย สิทธิแรงงานในฟาร์ม การแปรสภาพข้าวเปลือกเป็นสินค้าข้าวยั่งยืน โดยการแสดงฉลากและการกล่าวอ้าง มาตรฐานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดความปลอดภัยด้านอาหารและการพัฒนาการผลิตข้าวอย่างยั่งยืน”
นายขจร โนวัฒน์ ยังกล่าวอีกว่า สำหรับกิจกรรมพาสื่อมวลชนลงพื้นที่ศึกษาดูงานในจังหวัดอุบลราชธานีนั้น เชื่อมั่น ว่า จะช่วยประชาสัมพันธ์ให้เกษตรกรและผู้สนใจมีองค์ความรู้และเข้าใจในมาตรฐานสินค้าเกษตร เรื่อง ข้าวยั่งยืน (มกษ. 4408 – 2565) เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาเข้าสู่ระบบมาตรฐานการผลิตข้าวยั่งยืนมากขึ้น ที่สำคัญยังจะทำให้ผู้บริโภคและประชาชนทั่วไปตระหนักถึงความสำคัญของมาตรฐานสินค้าข้าวยั่งยืนที่ทางกรมการข้าว โดยกองตรวจสอบรับรองมาตรฐานข้าวและผลิตภัณฑ์ ได้พยายามส่งเสริมให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง
“เราจะพาผู้สื่อข่าวลงพื้นที่จริง ซึ่งถือเป็นต้นแบบ มาตรฐานสินค้าเกษตร “ข้าวยั่งยืน” โดยจะพาไปดูตั้งแต่การ จัดการฟาร์มจนถึงการทำแบรนด์ที่มีการแสดงฉลากและการกล่าวอ้างอย่างถูกต้อง เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับข้าวที่ปลูกและสร้างความน่าเชื่อถือแก่ผู้บริโภค ที่สำคัญได้แก่กลุ่ม “ข้าวยั่งยืนบ้านดอนหมู” อ.ตระการพืชผล จ.อุบลราชธานีที่ดำเนินการเกี่ยวกับการทำนาข้าวแบบยั่งยืน โดยเข้าร่วมมาตรฐานข้าวยั่งยืนเมื่อปี พ.ศ. 2562 ที่นี่มุ่งเน้นการผลิต ข้าวที่มีคุณภาพและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ ยังมีการนำเทคนิคการทำนาแบบต่างๆ มาปรับใช้ เช่น การทำนาแบบอินทรีย์ หรือการทำนาแบบลดการใช้สารเคมี เพื่อให้ได้ผลผลิตข้าวที่ดีและยั่งยืน จากนั้นจะพาไปเยี่ยมชม
เกษตรก้าวไกลLIVE-เยี่ยมชมโรงสีข้าวกิจอุดม โรงสีต้นแบบข้าวยั่งยืน อ.ตระการพืชผล จ.อุบลราชธานี https://www.facebook.com/kasetkaoklai/videos/729822499873605
จากนั้นนายขจร โนวัฒน์ ได้พาสื่อมวลชนไปเยี่ยมชม“โรงสีข้าวกิจอุดม” เพื่อชมกระบวนการแปรรูป เพื่อให้ได้สินค้าข้าวตามมาตรฐานข้าวยั่งยืน รวมทั้งยังจะพา สื่อมวลชนได้มีโอกาสเลือกชอปสินค้าจากร้านค้าของวิสาหกิจชุมชน ในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานีอีกด้วย” นับเป็นการลงไปสัมผัสพื้นที่ต้นแบบมาตรฐานสินค้าเกษตร “ข้าวยั่งยืน” เพื่อช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวใช้เป็นโมเดล และสร้างแรงบันดาลใจในการขับเคลื่อนการปลูกข้าวที่ได้มาตรฐานและเป็นที่ต้องการของตลาดในอนาคต
